ΗΡΩΑΣ Ή ΚΟΡΌΙΔΟ;
Διαβάζοντας πριν μερικές μέρες την εκτενή επιστολή παραίτησης ενός εκπαιδευτικού, ως συνάδελφος εκπαιδευτικός που πρόσφατα βγήκα στη σύνταξη μετά από 37 χρόνια υπηρεσίας, συγκλονίστηκα. Γιατί μολονότι γνώριζα ότι η κατάσταση στα ΕΠΑΛ είναι άρρωστη, ομολογώ ότι δεν γνώριζα το μέγεθος του προβλήματος. Μία είδηση που φανέρωσε τη γύμνια της παιδείας μας με τον πιο γλαφυρό τρόπο. Μία είδηση που αποδείκνυε πέρα από κάθε αμφιβολία ότι τα σχολεία μας μόνο ήθος δεν παράγουν. Ότι ειδικά τα ΕΠΑΛ έχουν μετατραπεί σε ιδρύματα εκμάθησης παραβατικών συμπεριφορών, σε φωλιές παρανόμων και εκκολαπτήρια συμμοριών. Μία είδηση που έκανε γνωστό στο ευρύ κοινό τι συμβαίνει, όταν εδώ και πολλά χρόνια η κατάσταση αυτή ήταν λίγο πολύ γνωστή σε όλους τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ. Εξ άλλου μη ξεχνάμε ότι πριν από μερικά χρόνια είχε δημοσιευτεί ένα βίντεο από κάποιο άλλο ΕΠΑΛ που αναδείκνυε την ίδια περίπου κατάσταση. Με αφορμή εκείνης της αποκάλυψης είχα γράψει και πάλι κάποιες σκέψεις μου.
Το συγκλονιστικότερο όμως και από την ίδια αυτή την είδηση, ήταν τα αργά έως ανύπαρκτα αντανακλαστικά της κοινωνίας. Μικρές έως ελάχιστες αναφορές από τα κανάλια πανελλαδικής εμβέλειας όταν κάποια άλλα θέματα παίζονται με ανατριχιαστικές και ανούσιες λεπτομέρειες, για ημέρες και εβδομάδες. Λακωνικές ραδιοφωνικές ανακοινώσεις από την Υπουργό όταν σε κάποιες άλλες περιπτώσεις η αντίδραση ήταν άμεση όπως η απόλυση του εκπαιδευτικού που χειροδίκησε σε μαθήτρια. Δήλωση άγνοιας του συμβάντος από τον Γενικό Γραμματέα. Καμία ανακοίνωση μέχρι σήμερα αρκετές ημέρες μετά την κοινοποίηση της παραίτησης από την ΟΛΜΕ. Θα πρέπει βέβαια να επισημάνω μία λαμπρή εξαίρεση του συλλόγου των Διευθυντών Πρωτοβάθμιας που έσπευσε έγκαιρα να βγάλει μία πολύ σοβαρή ανακοίνωση για το θέμα.
Γιατί όμως όλη αυτή η μούγκα στη στρούγκα; Γιατί δεν θέλουμε να δούμε και να παραδεχτούμε τη γύμνια της Παιδείας μας; Γιατί γνωρίζουμε καλά ότι όλοι μας είμαστε συνυπεύθυνοι για αυτή την κατάντια, ανάλογα βέβαια με το ρόλο και τη θέση του καθενός. Μία αλήθεια που με περισσό θάρρος, την έγραψε στο πόνημά του ο παραιτηθείς συνάδελφος. Ας αρχίσουμε πρωτίστως από το Υπουργείο. Μία Υπουργός που κόπτεται για την αξιολόγηση και την αριστεία και με τις ενέργειές τις επέβαλε την αξιολόγηση των σχολικών μονάδων. Αυτή λοιπόν η περίφημη αξιολόγηση των αρίστων έβγαλε άριστο το συγκεκριμένο ΕΠΑΛ. Ουαί υμίν Γραμματείς και Φαρισαίοι υποκριτές. Αλλά δεν πάνε πίσω τα πολιτικά κόμματα όλου του φάσματος που με τον λαϊκισμό και την ψηφολαγνία τους είναι οι ηθικοί αυτουργοί όλου αυτού του εκτρώματος. Γιατί με τα συνθήματα “ Πρώτα ο μαθητής” υπονοούν ότι ο μαθητής έχει πάντα δίκιο. Και έχει δίκιο γιατί είναι ο πελάτης, ο υποψήφιος ψηφοφόρος τους. Συνέβαλαν ώστε να επικρατήσει ο παραλογισμός να έχουν δικαίωμα ψήφου οι 17χρονοι, αλλά να μη θεωρούνται ενήλικοι. Από την άλλη, τα κοινωνικά αγαθά της παιδείας και της υγείας διαρκώς υποβαθμίζονται. Η θέση των εκπαιδευτικών διαρκώς υποβαθμίζεται σε κοινωνικό και σε οικονομικό επίπεδο. Με διαρκείς πιέσεις προς εντελώς ανούσιες εξωδιδακτικές εργασίες στο όνομα της αξιολόγησης με στόχο τη χειραγώγηση και την απαξίωση του έργου τους. Η έλλειψη αντανακλαστικών όλης της κοινωνίας όπως προαναφέραμε αποδεικνύει την απαξίωση της εκπαίδευσης ως αγαθό.
Γιατί όμως η κοινωνία μας έχει απαξιώσει το αγαθό της παιδείας; Και όταν λέμε παιδεία εννοούμε πρωτίστως τη διδασκαλία ήθους και αξιών και δευτερευόντως γνώσεων και δεξιοτήτων. Η πρώτη αιτία κατά τον γράφοντα οφείλεται στην αδυναμία του λαού μας να βρει το μέτρο. Από ένα σχολείο που δεν διέφερε και πολύ από ένα στρατόπεδο στην εποχή της Χούντας καταλήξαμε σήμερα σε ένα σχολείο που με επίκληση τη δημοκρατία δεν έχει καμία απολύτως σχέση με το χώρο που αναπτύσσεται ο αλληλοσεβασμός, η ανοχή στην διαφορετικότητα, η ευγενής άμιλλα, η καλλιέργεια ήθους και αγάπης προς υψηλά ιδεώδη μόρφωσης και δημιουργίας, η φιλία, η αλληλεγγύη, η συνεργατικότητα, η αγάπη στη γνώση και στη τέχνη, δημιουργώντας καλλιεργημένους και μορφωμένους πολίτες. Η δεύτερη αιτία είναι η αλλαγή των στόχων της εκπαίδευσης. Από το να παρέχει ήθος και γνώσεις , αντικαταστάθηκε με το στόχο της απόκτησης χαρτιών - τυπικών προσόντων. Αφού τα τυπικά προσόντα ήταν για πολλά χρόνια το διαβατήριο για ένα διορισμό στο Δημόσιο ή την αναρρίχηση στις δομές του. Ένα Δημόσιο που έφθασε ν’ αποτελεί το όνειρο του κάθε Έλληνα αφού κάθε άλλη παραγωγική διαδικασία με εξαίρεση τον τουρισμό, εδώ και πολλά χρόνια παρουσιάζει μία τεράστια ύφεση τόσο στον πρωτογενή όσο και στον δευτερογενή τομέα.
Πρέπει να παραδεχτούμε ότι η κοινωνία μας βρίσκεται σε κρίση. Όχι μόνο οικονομική αλλά κρίση αξιών όπως πολύ ορθά επισημαίνει ο παραιτηθείς εκπαιδευτικός. Από αυτή την κρίση η μοναδική διέξοδος είναι η παροχή ποιοτικής παιδείας. Αν αυτό το αποδεχτούμε τότε θα πρέπει να αναδείξουμε και αυτούς που παλεύουν γι αυτό το σκοπό. Αν θέλουμε ως κοινωνία να ξεφύγουμε από την κρίση, ανοίγοντας ένα παράθυρο αισιοδοξίας για το μέλλον, θα πρέπει όχι μόνο να μη τιμωρήσουμε τον εκπαιδευτικό για την παραίτησή του, αλλά αντιθέτως να τον τιμήσουμε. Να τον βραβεύσει η Πρόεδρος της Δημοκρατίας όπως βράβευσε την αθλήτρια που είχε το θάρρος να κοινοποιήσει έναν βιασμό που είχε υποστεί πριν από μία εικοσαετία. Και ήταν η αιτία να δημιουργηθεί ένα ολόκληρο κίνημα. Να αναδείξουν το έργο του τα κανάλια πανελλαδικής εμβέλειας, όπως έκαναν και με την αθλήτρια. Ώστε στο τέλος να πειστούμε όλοι μας ότι δεν είναι κορόιδο. Η εύκολη λύση, ο εύκολος δρόμος ήταν ο συμβιβασμός. Να πληρώνεται και να παριστάνει ότι κάνει μάθημα πίνοντας τα καφεδάκια του. Δεν το έκανε. Προτίμησε τη ρήξη αντί του συμβιβασμού βάζοντας το ήθος και τις αξίες του πάνω από το προσωπικό του συμφέρον. Αποδεικνύοντας έτσι ότι είναι ένας έντιμος άνθρωπος ξεπερνώντας το μέσο όρο θάρρους και εντιμότητας. Ένας εκπαιδευτικός πρότυπο που πρέπει ν’ αποτελεί το ορόσημο για όλους μας. Ένας ΗΡΩΑΣ.
Μπράβο Θεόδωρε. Μακάρι όλοι μας να σου μοιάζαμε.