Η
ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 16
Αποτελεί προσπάθεια
εκσυγχρονισμού ή ενίσχυση της ταξικής παιδείας
Η παράγραφος 8 του άρθρου 16 του συντάγματος αναφέρει:
-Νόμος ορίζει τις προϋποθέσεις και τους όρους χορήγησης άδειας για την ίδρυση και λειτουργία εκπαιδευτηρίων που δεν ανήκουν στο Κράτος, τα σχετικά με την εποπτεία που ασκείται πάνω σ’ αυτά, καθώς και την υπηρεσιακή κατάσταση του διδακτικού προσωπικού τους. H σύσταση ανώτατων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται.
-Νόμος ορίζει τις προϋποθέσεις και τους όρους χορήγησης άδειας για την ίδρυση και λειτουργία εκπαιδευτηρίων που δεν ανήκουν στο Κράτος, τα σχετικά με την εποπτεία που ασκείται πάνω σ’ αυτά, καθώς και την υπηρεσιακή κατάσταση του διδακτικού προσωπικού τους. H σύσταση ανώτατων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται.
Η βούληση της Ν.Δ., εκφρασμένη δια στόματος του Πρωθυπουργού, είναι η νομική ρύθμιση που θα επιτρέπει την ίδρυση Ιδιωτικών Πανεπιστημίων στη χώρα μας. Μία ρύθμιση που θα επιφέρει την άρση της απομόνωσης της Ελλάδας από τον υπόλοιπο κόσμο, όπως σημειώνει ο Οδυσσέας Ζώρας, Γενικός Γραμματέας της Ανώτατης Εκπαίδευσης.
Στην πραγματικότητα, αυτό που συμβαίνει είναι ότι, δυστυχώς, η κοινωνική πρόνοια, τόσο στη χώρα μας όσο και στην Ευρώπη γενικότερα, αρχίζει να «ξηλώνεται», αλλού αργά-αργά και αλλού γρηγορότερα. Αυτή είναι μία συνειδητή επιλογή των νεοφιλελεύθερων κυβερνήσεων, που αντιτίθενται πεισματικά στη φιλοσοφία του κοινωνικού κράτους, δηλαδή στην ισότητα των παροχών σε παιδεία, υγεία κ.λπ. για όλους τους πολίτες.
Στη χώρα μας η αναθεώρηση ή παράκαμψη του άρθρου 16 έχει γίνει σημαία από τη Ν.Δ.. Θα παρουσιάσω τα σχετικά επιχειρήματα της κυβέρνησης, αντικρούοντας το καθένα από αυτά.
1ο ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑ: Γιατί να μην μπορεί κάποιος να σπουδάσει στον τόπο του, εφόσον διαθέτει τα απαιτούμενα χρήματα, και να αναγκάζεται να ξενιτευτεί, μεταφέροντας συνάλλαγμα έξω από τη χώρα;
Η απάντηση σε αυτό το επιχείρημα είναι ότι η συντριπτική πλειονότητα (άρα και το αντίστοιχο συνάλλαγμα) των φοιτητών που φεύγουν στο εξωτερικό σπουδάζουν σε σχολές υψηλής ζήτησης, όπως Ιατρική, Οδοντιατρική, Φαρμακευτική, Πολυτεχνείο κ.λπ. Ελάχιστος έως μηδενικός είναι ο αριθμός των φοιτητών μας που ξενιτεύεται, για να σπουδάσει ιστορία, βιβλιοθηκονομία, μαθηματικά, φυσική κ.λπ.. Αυτό συμβαίνει, γιατί οι βάσεις των σχολών αυτών βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα και έτσι με μικρή σχετικά προσπάθεια μπορεί κάποιος υποψήφιος να εισαχθεί σε αυτά τα τμήματα. Άρα, για να μην φεύγει το συνάλλαγμα έξω, θα πρέπει να δημιουργηθούν στην Ελλάδα Ιατρικές και Πολυτεχνικές σχολές είτε από δωρεές ευεργετών, όπως συμβαίνει στα μεγάλα πανεπιστήμια του Κέιμπριτζ, της Οξφόρδης κ.λπ. (αλήθεια πιστεύει κάποιος ότι θα βρεθούν στην Ελλάδα οι εθνικοί ευεργέτες που θα επενδύσουν σε έναν τέτοιο σκοπό;) είτε από παραρτήματα Πανεπιστημίων του εξωτερικού. Στη δεύτερη περίπτωση, το κίνητρο θα είναι σίγουρα το κέρδος, με αποτέλεσμα και πάλι χρήματα ελληνικά να καταλήγουν στο εξωτερικό, ενώ επιπλέον το επίπεδο σπουδών θα είναι επικίνδυνα χαμηλό, όπως συνέβαινε παλαιότερα σε αρκετές ανατολικές χώρες, όπου τα πτυχία εξαγοράζονταν με μερικούς τενεκέδες λάδι. Αυτή την περίοδο οι φοιτητές που επιδιώκουν να γίνουν Ιατροί ή Οδοντίατροι αλλά αποτυγχάνουν στις Πανελλήνιες, εφόσον έχουν την οικονομική δυνατότητα, μπορούν να σπουδάσουν στο εξωτερικό είτε στην Κύπρο είτε στις πρώην ανατολικές χώρες. Είναι η μοναδική μερίδα των φοιτητών που θα ευνοηθούν από την κατάργηση του άρθρου 16, εφόσον βέβαια δημιουργηθούν οι αντίστοιχες σχολές στην Ελλάδα.
2ο ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑ: Γιατί να μην εφαρμόσουμε ό,τι ισχύει και σε πάρα πολλά κράτη της Δύσης και της Ανατολής;
Πρώτον, δεν είναι πάρα πολλά τα κράτη που έχουν μεγάλο ποσοστό Ιδιωτικών Πανεπιστημίων σε σχέση με τα Δημόσια, και επιπλέον τα περισσότερα Πανεπιστήμια του εξωτερικού δεν είναι ιδιωτικές κερδοσκοπικές επιχειρήσεις αλλά εταιρείες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
Δεύτερον, γιατί να μιμηθούμε κράτη όπως η Αμερική, η Βρετανία και τελευταία και η Κύπρος, τα οποία χρησιμοποιούν την παροχή παιδείας ως μέσο εισροής συναλλάγματος, και όχι κράτη όπως η Ολλανδία, η Γερμανία ή τα Σκανδιναβικά, που δεν εμπορεύονται την προσφορά γνώσεων με στόχο την εισαγωγή συναλλάγματος, γι’ αυτό και έχουν ελάχιστα Ιδιωτικά Πανεπιστήμια;
Τρίτον, η χώρα μας δεν χρειάζεται Ιδιωτικά Πανεπιστήμια. Αυτό που χρειάζεται είναι η ανάπτυξη της τεχνολογίας, αφού η τεχνολογία έχει άμεση σχέση με την ισχύ άρα και την ανεξαρτησία ενός κράτους. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη σύνδεση των Πανεπιστημίων με την αγορά και με την αναβάθμιση της διοίκησης των Πανεπιστημίων, με στόχο την ανάδειξη μίας παραγωγικής αξιοκρατικής άμιλλας τόσο μέσα όσο έξω από αυτά. Η πραγματοποίηση, βέβαια, των παραπάνω απαιτεί μία γενναία χορηγία από το κράτος, την οποία ωστόσο οφείλει να κάνει, αφού η καλύτερη επένδυση ενός κράτους είναι η επένδυση στην Παιδεία. Και εν προκειμένω στη Δημόσια Παιδεία.
3ο ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑ: Γιατί κάποιος που τελείωσε ένα Ιδιωτικό Κολλέγιο του εσωτερικού, το οποίο θεωρείται ισοδύναμο με κάποιο Πανεπιστήμιο του εξωτερικού, να μην έχει τα ίδια εργασιακά δικαιώματα με κάποιον που τελείωσε ένα Δημόσιο Πανεπιστήμιο ;
Τα ίδια εργασιακά δικαιώματα είναι σωστό και δίκαιο να τα έχουν κάποιοι που έχουν τελειώσει εφάμιλλες σχολές. Αντίθετα, είναι αδικία να αποκτάει τα ίδια εργασιακά δικαιώματα με κάποιον που τελείωσε ένα Δημόσιο Πανεπιστήμιο, κάποιος που τελείωσε ένα Κολλέγιο αμφιβόλου αξίας, με μοναδικό προσόν του το ότι διέθεσε τα απαιτούμενα χρήματα για τα δίδακτρα. Αυτή είναι αλήθεια η αριστεία και η αξιοκρατία που επικαλείται ότι πρεσβεύει η Ν.Δ.; Επίσης, η παραπάνω αδικία ενισχύεται από το νομοθέτημα της ελάχιστης βάσης εισαγωγής (ΕΒΕ). Η ΕΒΕ που την θέλουμε, ώστε να υπάρχει ένας πήχης, για να μην εισέρχονται «αγράμματοι» σε ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, γιατί να ισχύει μόνο για τη δημόσια τριτοβάθμια εκπαίδευση και όχι και για την ιδιωτική;
Σχετικό ευθυμογράφημα θα βρείτε στον παρακάτω σύνδεσμο:
https://panosmourouzis.blogspot.com/2020/02/blog-post.html
4ο ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑ: Γιατί να εμμένει η Αριστερά στη διατήρηση του άρθρου 16, αφού το μόνο που εξυπηρετεί αυτό είναι κάποια συντεχνιακά συμφέροντα καθηγητών και φροντιστών;
Το άρθρο 16 δεν εξυπηρετεί κάποια συντεχνιακά συμφέροντα καθηγητών και φροντιστών, αλλά αποτελεί στολίδι του Ελληνικού Συντάγματος. Ως Έλληνες δεν μπορούμε να αισθανόμαστε υπερήφανοι για τη χώρα μας για πολλά πράγματα. Δεν μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι για τη γραφειοκρατία, για την αναξιοκρατία, την πολυνομία, τους αργούς ρυθμούς απονομής της δικαιοσύνης, την έλλειψη σεβασμού τόσο του κράτους προς τον πολίτη όσο και του πολίτη προς το κράτος και τόσα άλλα. Ωστόσο, θα πρέπει να είμαστε υπερήφανοι που το Σύνταγμά μας περιέχει το άρθρο 16. Να είμαστε υπερήφανοι που μία ολόκληρη γενιά γιατρών, μηχανικών, δικηγόρων, καθηγητών και τόσων άλλων επιστημόνων προέρχεται σε πολύ μεγάλο ποσοστό από την κατώτερη και τη μεσαία οικονομική τάξη. Κι αυτό, όταν σε πολλές χώρες οι σπουδές και η επαγγελματική αποκατάσταση μέσω αυτών αποτελούν άπιαστο όνειρο για τους φτωχούς. Ας μην ξεχνάμε ότι η αμερικανική οικονομία πνίγεται από 1,77 τρισεκατομμύρια δολάρια λόγω αδυναμίας αποπληρωμής φοιτητικών δανείων.
Επομένως, το άρθρο 16 πρέπει να αποτελεί «εμμονή» για την Αριστερά, όπως «εμμονή» θα πρέπει να αποτελεί και η υπεράσπιση της δικαιοσύνης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η προστασία των αδύναμων κοινωνικών ομάδων, και τόσα άλλα. Βέβαια, πρέπει να σημειωθεί ότι είναι πολλά τα κακώς κείμενα στα Δημόσια Ελληνικά Πανεπιστήμια (οικογενειοκρατία, έλλειψη ασφάλειας και σεβασμού των χώρων τους κ.λπ.), και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει η εμμονή για την τήρηση του άρθρο 16 ν’ αποτελεί την κολυμβήθρα του Σιλωάμ γι’ αυτά.
Όμως, για να είμαστε ξεκάθαροι και αληθινοί, η κατάργηση του άρθρου 16 ισοδυναμεί με την εδραίωση μιας κοινωνίας, στην οποία διογκώνονται οι ανισότητες και αυξάνεται το χάσμα ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς. Μιας κοινωνίας όπου υπέρτατος σκοπός είναι το κέρδος με οποιοδήποτε κόστος. Θα λέγαμε ψέματα, αν ισχυριζόμασταν ότι η παιδεία στις ημέρες μας δεν είναι ταξική. Ότι ο δρόμος προς τη μόρφωση και την επαγγελματική αποκατάσταση παρέχεται ισότιμα σε όλους τους πολίτες φτωχούς και πλούσιους. Ωστόσο, με την αναθεώρηση ή παράκαμψη του άρθρου 16 η παιδεία θα γίνει ακόμη πιο ταξική. Οι εύποροι θα έχουν ακόμη περισσότερες δυνατότητες στη μόρφωση, άρα και στην απόκτηση τίτλων που ανοίγουν το δρόμο για υψηλές θέσεις στη διοίκηση και στην αγορά εργασίας.
Ας σκεφτούμε, λοιπόν, σοβαρά. Πόσο πράγματι μας πείθουν τα επιχειρήματα για την αναθεώρηση-κατάργηση του άρθρου 16; Ποιον δρόμο πρέπει να ακολουθήσουμε, αν θέλουμε να λεγόμαστε υπεύθυνοι πολίτες. Θα επιτρέψουμε την προσπάθεια ισοπέδωσης του ενιαίου και δημόσιου χαρακτήρα της παιδείας; Της ίδιας προσπάθειας που οδηγεί στην ιδιωτικοποίηση της υγείας, της ασφάλειας, του νερού, των παραλιών και τόσων άλλων δημόσιων αγαθών; Θα επιτρέψουμε την ενίσχυση των οικονομικών διαφορών και τη δημιουργία μιας κοινωνίας δύο ταχυτήτων, πλούσιων και φτωχών; Εν τέλει, θα αγωνιστούμε μαζικά για τη διατήρηση του άρθρου 16, δείχνοντας μ’ αυτόν τον τρόπο ότι σεβόμαστε το Σύνταγμά μας, ή θα επιτρέψουμε να παραβιαστεί το Σύνταγμα, ανοίγοντας έτσι την «κερκόπορτα»;
Τέλος θεωρώ ότι αν κάποιος αναγνώστης διαφωνεί με τις παραπάνω απόψεις πιστεύοντας ότι το άρθρο 16 πρέπει να καταργηθεί, σίγουρα θα πρέπει να συμφωνήσει ότι η κατάργηση του άρθρου μέσα από τις διαδικασίες με τις οποίες επιχειρείται, είναι μία πολύ επικίνδυνη εκτροπή από το δημοκρατικό μας πολίτευμα.